HoREA đã thống kê sơ bộ về tình hình bán nhà cho tổ chức, cá nhân nước ngoài trong 5 năm qua (2015-2020) của 17 tập đoàn và doanh nghiệp bất động sản lớn. Trong đó, tổng cộng 12.335 ngôi nhà, căn hộ đã được bán cho tổ chức, cá nhân nước ngoài, riêng TP HCM là 10.020 ngôi nhà và căn hộ, chiếm 81,2%.
“Nếu giả định 17 tập đoàn và doanh nghiệp lớn trên chiếm khoảng 70%-80% thị phần nhà ở bán cho các cá nhân nước ngoài thì có thể ước số lượng căn nhà mà người nước ngoài đã mua trong 5 năm qua trên phạm vi cả nước vào khoảng 14.800 – 16.000 căn. Đối chiếu với số liệu trong báo cáo thị trường bất động sản cả nước 10 năm (2009-2019) của Bộ Xây dựng, đã có 5.000 dự án nhà ở với 3,774 triệu căn nhà, bình quân mỗi 5 năm phát triển được khoảng 787.000 căn nhà. Nếu so sánh với số lượng 16.000 căn nhà mà người nước ngoài đã mua trong 5 năm qua, chỉ chiếm 2% tổng số nhà ở” – ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA, nhận định.
Từ phân tích này, HoREA cho rằng thị trường không có “làn sóng” người nước ngoài ồ ạt mua nhà tại nước ta trong 5 năm qua như một số ý kiến lo ngại. Và thực tế, chỉ những dự án khu đô thị, khu dân cư, khu nhà chung cư cao cấp, hiện đại, có đầy đủ dịch vụ, tiện ích, an ninh an toàn, giao thông thuận tiện, mới thu hút được người nước ngoài chọn cư trú hoặc mua nhà.
Đồng thời, các chủ đầu tư dự án nhà ở đã chấp hành nghiêm túc quy định giới hạn “trần” 30% số lượng căn hộ được bán cho người nước ngoài. Một số dự án đã đạt 30%, như: Gateway Thảo Điền, Nassim, Thảo Điền Pearl… người nước ngoài đã chuyển sang ký “Hợp đồng thuê mua nhà” dài hạn 50 năm.
Một dự án căn hộ cao cấp tại TP HCM.
HoREA đánh giá việc thực hiện chính sách cho người nước ngoài sở hữu nhà ở, bước đầu đã có tác động tích cực đối với thị trường bất động sản nhưng chưa tác động tiêu cực quá lớn đối với người có thu nhập trung bình, có thu nhập thấp trong việc tạo lập nhà ở.
Vì vậy, hiệp hội này đề nghị vẫn giữ giới hạn “trần” số lượng nhà ở mà người nước ngoài sở hữu không quá 30% số lượng căn hộ trong một tòa nhà chung cư. Đồng thời, giao thẩm quyền cho UBND cấp tỉnh quyết định tỉ lệ người nước ngoài được sở hữu nhà tại đơn vị hành chính cấp phường, để phù hợp với đặc điểm tình hình của địa phương. Trường hợp số lượng người nước ngoài sở hữu nhà tại một đơn vị hành chính cấp phường chiếm tỉ lệ khá lớn (có thề từ 20% trở lên), UBND cấp tỉnh phải báo cáo để Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định.
Ngoài ra, trên cơ sở nghiên cứu ý kiến cảnh báo của Bộ Quốc phòng và kiến nghị của Bộ Công an, HoREA góp ý chưa cho phép người nước ngoài mua và sở hữu căn hộ condotel. Thay vào đó, người nước ngoài có nhu cầu đầu tư vào các dự án khu du lịch nghỉ dưỡng, căn hộ condotel, thì thực hiện theo phương thức đầu tư tài chính theo quy định của Luật Đầu tư.
